"Czytamy książki, by odkryć, kim jesteśmy.

To, co inni ludzie - prawdziwi czy wymyśleni - robią, myślą i czują
jest bezcennym przewodnikiem w rozumieniu, kim jesteśmy
i kim możemy się stać..."

Ursula K. Le Guin
ROK SZKOLNY 2023/2024

niedziela, 23 lutego 2020

Drugi tydzień trwania Projektu

W drugim tygodniu trwania projektu bibliotekę odwiedziło 209 uczniów
Poznaliśmy następne pięć słów z naszej staropolszczyzny i są to:
1. Ekspens – wydatek
2. Far – czyli latarnia morska – „A gdy się wicher zrywał i dokoła okrętu masztów uniżały czoła, śpiesząc, gdzie w porcie far jasny się pali, łódź twoja cicha leżała na fali” pisała M. Konopnicka.
3. Gędźba - to niezbyt przyjemne w brzmieniu słowo oznaczało po prostu muzykę i pochodziło od starożytnego ludowego instrumentu – gęśli. Osobę, która lubiła gędać nazywano gędźcem lub gądkiem. Grajków, którzy chadzali ze swoją twórczością od karczmy do karczmy, nazywano również piszczkami. Ich muzykę uważaną za tę niższych lotów. Paweł Szczerbicz w 1581 r. pisał o nich z lekką pogardą: “Gądki i piszczki, którzy się nie zabawiają uczciwą muzyką, ale od karczmy do karczmy się tułają, albo z pieskami tańcują”.
4. Igrzec – był komediantem, kuglarzem, śpiewakiem, wędrownym muzykiem, chętnie zapraszanym na dwory.
5. Harhara – czyli coś dużego, niezgrabnego, niezręcznego czy nieudolnego – „Profesor dostał wielką harharę z dużym drewnianym łóżkiem niebywałej wysokości wysuniętym na środek”.. pisał Jarosław Iwaszkiewicz w „Nowelach”.

Okazało się, że niektóre słowa są tak trudno dostępne, że nie można ich znaleźć nawet w internecie, ale radzimy sobie, ponieważ w bibliotece jest dostępny, wydany zaraz po wojnie 11 tomowy słownik Pana Witolda Doroszewskiego

Dziękujemy i zapraszamy

niedziela, 2 lutego 2020

Pierwszy tydzień Projektu "AMBASADOR JĘZYKA OJCZYSTEGO

Za nami pierwszy tydzień projektu. Brało w nim udział 225 uczniów z klas: 3A, 3 C, 5A, 6A, 7F, 7A, 8D
Poznaliśmy nowe słowa:


1. ambaje - jak byśmy dzisiaj powiedzieli: brednie, niedorzeczności, przywidzenia, mrzonki, androny. Wyraz pochodzący z łaciny: ambages =zakręty, zawroty

Przykłady: w literaturze:

„Kombinując, kłamie, obmyśla niestworzone historie, składa na poczekaniu ambaje, chwyta z przestworza duby smalone” – pisał Żeromski w „Dziejach I” lub „Tak jak teraz waćpana widzę i poznaję, że sobie śmieszne w głowie uprządłeś ambaje” Zabł. Zabob.92
2. banicja Kara wygnania
3. ciućka (ciek) pieszczotliwe określenie małego pieska lub prosięcia.
4. ćwieczek –nieduży gwóźdź „Patrz oto na miarę ćwieczek, cal gruby, długi trzy cale” pisał A. Mickiewicz w „Pani Twardowskiej”. Ten wyraz występuje również w drugim znaczeniu: „Zabić komuś ćwieczka” oznacza „dać komuś do myślenia”
5. drzewiej - wcześniej, pierwej, prędzej

Dziękujemy i zapraszamy w poniedziałek